کاربرد رویکرد همبست آب-انرژی-غذا در برنامه‌ریزی کشت حوضه سیستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه سیستان و ‏بلوچستان دانشکده اقتصاد

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه ‏سیستان و بلوچستان،

3 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده ‏مهندسی کشاورزی و توسعه روستایی، دانشگاه ‏علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ‏ملاثانی،

چکیده

غذا و آب برای وجود انسان ضروری است و انرژی کلید توسعه‎ ‎انسانی است، آب- انرژی - غذا ارتباط قوی با یکدیگر دارند و ‏نقش مهمی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار ایفا می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف جلوگیری از ارائه و اجرای سیاست‌های ‏نامناسب و تک‌بخشی در تولید محصولات زراعی، به ارائه یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی چند هدفه با استفاده از رویکرد ‏همبست آب-غذا-انرژی در محدوده مطالعاتی دشت سیستان برای سال زراعی 98-97 می‌پردازد. نتایج نشان داد که سطح ‏زیرکشت در زابل، زهک هیرمند و هامون به ترتیب 81/5، 77/1، 43/16 و 43/11 درصد کاهش یافته است. با اجرای مدل چند ‏هدفه همبست آب‎-‎انرژی‎-‎غذا در دشت سیستان مجموع سطح زیرکشت، میزان مصرف آب‌آبیاری، انرژی و انتشارگازهای ‏گلخانه‌ای ‏‎(CO2)‎‏ به ترتیب 4/8، 43/0، 25/0و 49/0 درصد کاهش می‌یابد. همچنین نتایج نشان داد که در صورت اعمال ‏تغییرات مدل پیشنهادی، میزان سود ناخالص کشاورزان در این حوضه به مقدار 3/10 درصد افزایشخواهد یافت. به‌کار‌گیری ‏مدل پیشنهادی مطرح شده با رویکرد ‏WEF ‎‏ در این مطالعه می‌تواند به سیاستگذاران و برنامه‌ریزان در این حوضه کمک ‏نموده و دشت سیستان را از آسیب جدی ناشی از بحران آبی آینده مصون نگاه دارد.‏

کلیدواژه‌ها